Orqa miyaning afferent va efferent yo'llari

A.  Yuqoriga yo'naluvchi (afferent) yo'llar) – sezgi im-
 pulslarini orqa miyadan bosh miyaga o'tkazuvchi yo'llar. Ularga quyidagilar kiradi:

1. Oldingi spinotalamik yo'l – talamusga taktil impulslarni o'tkazadi.
2. Orqa spinoserebellyar yo'l (Fleksig tutami) – miyachaga proprioseptiv impulslarni o'tkazadi.
3. Oldingi spinoserebellyar yo'l (Govers tutami) – miyachaga proprioseptiv impulslarni o'tkazadi.
4. Lateral spinotalamik yo'l – talamusga og'riq va harorat impulslarini o'tkazadi.
5. Gollning nozik tutami – tananing pastki qismi va oyoqlardan proprioseptiv impulslarni o'tkazadi.
6. Burdaxning ponasimon tutami - tananing ustki qismi va qo'llardan proprioseptiv impulslarni o'tkazadi.

B.  Pastga yo'naluvchi (efferent) yo'llar – harakat im-
 pulslarini bosh miyadan orqa miyaga o'tkazuvchi yo'llar. Ularga quyidagilar kiradi:

1. Oldingi (kesishmagan piramidal) kortikospinalyo'l – bosh miya katta yarimsharlarining motor markazlaridan orqa miyaning oldingi shoxlariga harakat impulslarini o'tka­zadi.
2. Lateral (kesishgan piramidal) kortikospinal yo'l – bosh miya katta yarimsharlarining motor markazlaridan orqa miyaning oldingi shoxlariga harakat impulslarini o'tka­zadi.
3. Retikulospinal yo'l – bosh miyaning retikulyar formatsi-yasidan orqa miyaning oldingi shoxlariga nerv impulsla­rini o'tkazadi.
4. Tektospinal yo'l – o'rta miyaning to'rttepaligi, ya'ni bir-lamchi ko'rish va birlamchi eshitish markazlaridan orqa miyaning oldingi shoxlariga nerv impulslarini o'tkazadi.
5. Vestibulospinal yo'l – uzunchoq miyada    joylashgan vestibulyar yadrolardan orqa miyaning oldingi shoxlariga nerv impulslarini o'tkazadi.
6. Rubrospinal yo'l (Monakovyo'li) –  qizil yadrodan orqa mi­yaning oldingi shoxlariga nerv impulslarini o'tkazadi.

 
 
Manba: © Z. Ibodullayev. Nevrologiya. Qo`llanma. Toshkent, 2017., 404 b. 
                  © Z. Ibodullayev. Umumiy nevrologiya. Darslik. T:, 2021., 312 b. 
                  © Ibodullayev ensiklopediyasi    © asab.cc
 
 
 
 

  
Дўстларингиз билан бўлишинг