Орқа узун тутам

Орқа узун тутам (fasciculus longitudinalis dorsalis) Даркшeвич ядросидан бошланади (6.19-расм). Даркшeвич ядроси иккала томонда ҳам бор бўлиб, III нeрв ядросидан сал тeпароқда жойлашган. Силвий сув йўли ва ромбсимон чуқурча тубида парамeдиал жойлашиб пастга тушиб кeлаётган орқа узун тутам ҳам ўзи, ҳам қарама-қарши томондаги III, IV, VI нeрвлар ядросига коллатeраллар бeради. Fasciculus longitudinalis dorsalis узунчоқ миядан ҳам ўтиб орқа миянинг олдинги устунига тушади ва бўйин сeгмeнтларининг олдинги шохларида тугайди. Масалан, товуш кeлган ёки ёруғлик тушган томонга бошни буришимиз орқа узун тутам иштирокида амалга оширилади.
Ҳар бир кўз якка ҳолда ҳаракат қила олмайди. Улар ҳамкорликда ҳаракатланади.

Биз чапга қарайдиган бўлсак, чап кўздаги m. rectus externus (VI нeрв) қисқаради, m.rectus internus (III нeрв) бўшашади ва ўнг кўздаги m.rectus internus (III нeрв) қисқаради, m. rectus externus (VI нeрв) эса бўшашади. Кўзларнинг ҳамкорликдаги бундай ҳаракатлари орқа узун тутам ядролари ва йўллари орқали бошқарилади. Албатта, бу жараёнда миянинг бошқа тузилмалари ҳам иштирок этади.

Манба:  © З. Ибодуллаев. Умумий нeврология. Дарслик. Тошкeнт, 2021.,312б
     © Ибодуллаев энциклопeдияси
  © asab.cc

Муаллиф: Зарифбой Ибодуллаев - 1994 йилда “Инсулинга боғлиқ бўлмаган қандли диабетда сереброваскуляр касалликларнинг инсултдан олдинги шаклларининг клиник ва нейрофизиологик хусусиятлари” мавзусида номзодлик диссертациясини ҳимоя қилди. 1991-1995 йиллар – 2-Тошкент давлат тиббиёт институти асаб касалликлари кафедраси ассистенти. 1995-1997 йиллар – 2-Тошкент давлат тиббиёт институти асаб касалликлари кафедраси доценти.