Бош миянинг ичида нима жойлашган?

Бош мия пўстлоғини нейронлардан иборат дедик. Уларнинг толалари бош миянинг ички қисмини ташкил қилади. Нейрон танаси кулранг тусга эга бўлса, унинг толалари оқ рангга эга. Нейрон толалари орқали импульслар ўтказиб турилади. Бироқ бош миянинг қоқ ўртасида экстрапирамидал система деб аталмиш тузилмалар мавжудки, улар ҳам инсон ҳаракати фаолиятини бошқаришда муҳим аҳамиятга эга. Бу тузилмалар пўстлоғости ядролари деб аталади.

Улар ҳам кулранг тусда бўлади. Бу йирик ядролар миллионлаб нейронлардан иборат. Уларда ҳаракат фаолиятида муҳим аҳамиятга эга бўлган бир қатор медиаторлар ишлаб чиқарилади. Буларнинг ичида дофамин моддаси ўта аҳамиятлидир. Агар дофамин моддаси етарли даражада ишлаб чиқарилмаса, Паркинсон касаллиги ривожланади. Миянинг ички қисмида жойлашган бу тузилмалар инсон ҳис-туйғуларини белгилаб беришда ҳам муҳим аҳамиятга эга. Образли қилиб айтганда, бош мия пўстлоғи ақл-заковат, миянинг ички тузилмалари эса ҳиссиёт учун масъулдир.

Профессор Зарифбой Ибодуллаев

Муаллиф: Зарифбой Ибодуллаев - 1994 йилда “Инсулинга боғлиқ бўлмаган қандли диабетда сереброваскуляр касалликларнинг инсултдан олдинги шаклларининг клиник ва нейрофизиологик хусусиятлари” мавзусида номзодлик диссертациясини ҳимоя қилди. 1991-1995 йиллар – 2-Тошкент давлат тиббиёт институти асаб касалликлари кафедраси ассистенти. 1995-1997 йиллар – 2-Тошкент давлат тиббиёт институти асаб касалликлари кафедраси доценти.