Ko‘zning parasimpatik innervatsiyasi

Edinger-Vestfal va Perlia yadrolaridan boshlangan tolalar fissura orbitalis superior orqali ko‘z kosasi ichiga kirib tsiliar tugunga (ganglion ciliare) boradi. Tsiliar tugundan boshlangan postganglionar tolalar ko‘z olmasi ichiga kirib quyidagi ikkita yumshoq muskulni innervatsiya qiladi: Edinger-Vestfal yadrosidan kelayotgan tolalar qorachiqni toraytiruvchi muskul (m.sphincter pupillae), Perlia yadrosidan kelayotgan tolalar akkomodatsiya funktsiyasini ta’minlovchi kiprik muskuli (m.ciliaris). Ushbu sxema III nerv yozilgan joyda keltirilgan.
Eslatib o‘tamiz, qorachiq reflektor yoyining afferent qismi II nerv tarkibida o‘tsa, efferent qismi III nerv tarkibida o‘tadi. Bunda Edinger-Vestfal yadrosi bilan bog‘liq yo‘llar qorachiq reflektor yoyining efferent qismi hisoblanadi. Efferent yo‘llar orqali o‘tuvchi motor impulslar m.sphincter pupillae tomon yo‘naladi.

Manba:  © Z. Ibodullaev. Umumiy nevrologiya. Darslik. Toshkent, 2021.,312b
     © Ibodullaev entsiklopediyasi
     © asab.cc

Muallif: Zarifboy Ibodullaev - 1994 yilda “Insulinga bog‘liq bo‘lmagan qandli diabetda serebrovaskulyar kasalliklarning insultdan oldingi shakllarining klinik va neyrofiziologik xususiyatlari” mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi. 1991-1995 yillar – 2-Toshkent davlat tibbiyot instituti asab kasalliklari kafedrasi assistenti. 1995-1997 yillar – 2-Toshkent davlat tibbiyot instituti asab kasalliklari kafedrasi dotsenti.