RANGLARGA AGNOZIYa

Rangga agnoziya ikki xil turga bo‘lib o‘rganiladi. Ranglarga agnoziyaning haqiqiy turi va ranglarni tanib olishning buzilishlari (ranglarga ko‘rlik) farqlanadi. Ranglarga ko‘rlik va ranglarni tanishning buzilishi ko‘ruv yo‘llarining ham periferik, ham markaziy qismlari zararlanganda, ya’ni ham to‘r parda, ham ko‘ruv sistemasining po‘stlog‘osti va po‘stloq tuzilmalari (17-maydon) zararlanganda kuzatiladi. Ma’lumki, ranglarni qabul qilishning buzilishi retina degeneratsiyasi va kolbachalar patologiyasi bilan ham bog‘liq.
     Vilbrand 1887 yili ranglarni tanimaslikni birinchi bo‘lib bemorda aniqlagan va tashxisni ranglarga amnestik afaziya deb atagan. 1908 yili I. Levandovskiy qaysi narsalar qanday rangga ega bo‘lishini aytib bera olmagan bemorni kuzatib, ranglarga agnoziyani ranglarni ajrata olmaslikdan farqini ko‘rsatib bergan.
     Ranglarga agnoziyada bemor narsa (olma, pomidor, apelsin)ning rangini aytib bera olmaydi. Agar bemorda rangni aytishda qiyinchiliklar tug‘ilsa, buni ranglarga amnestik afaziya, ranglarning nomi bo‘yicha o‘sha rangni ajrata olmasa – ranglarga sensor afaziya deyiladi.

Manba: ©Z. Ibodullayev. Tibbiyot psixologiyasi. Darslik., 3-nashr., T.; 2019., 494b.
  ©Z. Ibodullayev. Umumiy nevrologiya. Darslik. T.; 2021., 312b.
     © Ibodullayev ensiklopediyasi., 2022 y; ©asab.cc