Epitalamus

Epitalamus (epithalamus) epifiz (epiphysis, corpus pineale), yugancha (habenula), yugancha uchburchagi (trigonum habenulae), yugancha bitishmasi (trigonum habenulae), dan tashkil topgan. Epifiz yuqori ikki tepalikning old qismida, uning qoq o‘rtasida joylashgan (8.2-rasm).

Epifiz tuzilishi va funktsiyasi jihatdan endokrin bezlar sirasiga kiradi. Deyarli 80 % melatonin epifizda ishlab chiqariladi. Epifiz o‘sish gormoni sinteziga va bolaning jinsiy rivojlanishiga ta’sir qiladi.
Epitalamus patologiyasi. Epitalamus sohasi, ko‘pincha, epifiz o‘smasida zararlanadi. Bolada jinsiy rivojlanish erta boshlanib, tez o‘sib boshlasa, bu holat epifiz o‘smasi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Epifiz Silviy suv yo‘li ustida joylashgani uchun, uning o‘smasi likvor yo‘lini bekitib okklyuzion gidrotsefaliya rivojlanishiga olib keladi. Ko‘zning parasimpatik yadrolari epifizga juda yaqin joylashgani uchun, epifiz o‘smasi ba’zida ichki oftalmoplegiya rivojlanishiga sababchi bo‘ladi. Bunda qorachiqning yorug‘likka reaktsiyasi yo‘qoladi, akkomodatsiya buziladi, biroq ko‘zlar harakati saqlanib qoladi.

Manba:   © Z. Ibodullaev. Umumiy nevrologiya. Darslik. Toshkent, 2021.,312b
   © Ibodullaev entsiklopediyasi
   © www.asab.uz