DEPRESSIYaDA FARMAKOTERAPIYa
Psixoterapevtik muolajalar antidepressantlar bilan birgalikda olib borilsa, davolash samaradorligi yanada oshadi. Dori vositalari bilan davolash jarayonida rejali tarzda psixoterapiya muolajalarining o‘tkazilishi bemorning depressiyadan chiqishini osonlashtiradi. Psixoterapevtik muolajalar paytida bemor bilan muloqotlar olib boriladi, antidepressantlarni qabul qilish bilan bog‘liq muammolar hal etiladi (chunki aksariyat bemorlar 1 oydan keyin dori ichishni to‘xtatib qo‘yishadi), bemorda yaxshi natijaga ishonch hosil qilinadi.
Bugungi kunda depressiyani bartaraf etish uchun ishlab chiqilgan antidepressantlar soni ko‘p. Biroq ularni to‘g‘ri tanlay olish kerak. to‘satdan to‘xtatish ham depressiyaning yana qo‘zg‘alishiga sabab bo‘ladi. Depressiyada keng qo‘llaniladigan psixotrop dorilar haqida to‘xtalib o‘tamiz (2-jadval).
2-jadval. Tibbiy amaliyotda keng qo‘llaniladigan antidepressantlar
Tritsiklik antidepressantlar | Serotoninni qayta qamalga olinishiga to‘sqinlik qiluvchi selektiv ingibitorlar |
Amitriptilin Melipramin (imipramin) Klomipramin Azafen Doksepin Tianeptin | Fluoksetin Sertralin Paroksetin Tsitaprolam Venlafaksin Fluvoksamin |
3-jadval. Antidepressantlar va ularning bir kunlik dozasi
Nomi | Sinonimi | Ishlab chiqarilish shakli va dozasi | Bir kunlik dozasi, mg | |
Antidepressantlar-stimulyatorlar | Minimal | Maksimal | ||
Melipramin | Imipramin | Amp.1,25 % - 2 ml; 25 mg (tabl.) | 12,5 | 50 |
Anafranil | Klomipramin | Amp.1,25 %-2 ml; 25 mg (tabl.) | 12,5 | 75 |
Prozak | Fluoksetin | 20 mg (tabl. va kaps). | 10 | 40 |
Paroksetin | Reksetin | 20 mg va 30 mg (tabl. va kaps.) | 5 | 40 |
Iksel | 25 mg va 50 mg (tabl.) | 25 | 200 | |
Velaksin | Venlaksor | 37,5; 75 va 150 mg (tabl. va kaps.) | 37,5 | 375 |
Sertralin | Zoloft | 50 mg (tabl. va kaps.) | 50 mg | 200 mg |
Sedativ ta’sirga ega antidepressantlar | ||||
Amitriptilin | Triptizol | Amp. 1 %-2 ml; 10 mg va 25 mg (tabl. va kaps.) | 10 mg | 75 mg |
Azafen | Pipofezin | 25 mg (tabl. va kaps.) | 25 mg | 150 mg |
Koaksil | 12,5 mg (tabl. va kaps.) | 12,5 mg | 75 mg | |
Ludiomil | Maprotilin | Amp. 1,25 %-2 ml; 12,5 mg va 25 mg (tabl.) | 12,5 mg | 150 mg |
Fluvoksamin | Fevarin | 50 mg va 10 mg (tabl.) | 25 mg | 300 mg |
Mianserin | ||||
Trazodon | Trittiko | 25, 50, 100 mg (kaps.) Amp. 1% - 5 ml (50 mg) | 25-50 mg | 300-500 mg |
Doksepin |
4-jadval. Tibbiy amaliyotda keng qo‘llaniladigan benzodiazepinlar (trankvilizatorlar)
Dorining nomi | Dastlabki dozasi | Terapevtik dozasi |
Diazepam | 5-10 mg | 10-20 mg |
Lorazepam | 1-2 mg | 2-4 mg |
Fenazepam | 0,5-1 mg | 1-2 mg |
Medazepam | 10-15 mg | 20-30 mg |
Alprazolam | 0,25-0,5 mg | 1-2 mg |
Nitrazepam | 2,5-5 mg | 5-10 mg |
Tofizepam | 50-100 mg | 100-150 mg |
Manba: ©Z. Ibodullayev. Tibbiyot psixologiyasi. Darslik., 3-nashr., T.; 2019., 494b.
© Ibodullayev ensiklopediyasi., 2022 y;
©asab.cc
Izohlarning minimal uzunligi 50 ta belgidan iborat. sharhlar boshqariladi
Qiziq maqolalar
"Ibodullayev ensiklopediyasi" bo‘limi bo‘yicha