BILAK NERVI NEVROPATIYaSI
Etiologiyasi. Bilak nervi (n. radialis) biroz yuza joylashganligi bois o‘rta nervga qaraganda ko‘p zararlanadi. Bilak nervi elka suyagi jarohatlari, qo‘lga qo‘yilgan gipslar, bilakni rezina bilan siqib bog‘lash (masalan, qon to‘xtatish maqsadida), elkaning tashqi yuzasiga qilingan in’ektsiya qilganda (nervning anomal joylashuvi) kuzatiladi, qo‘l gavdaning tagida uzoq vaqt qolib ketgan holatlar (uxlaganda) va turli intoksikatsiyalarda zararlanadi.
Klinikasi. Bemor qo‘l panjasini tepaga yoza olmaydi, birmoqlarini bir-biriga yaqinlashtira olmaydi. Bemordan qo‘lini vertikal holatda ushlab turish so‘ralsa, qo‘l panjasi osilib qoladi va barmoqlar esa yarim bukilgan holatda qoladi. Buni "osilib qolgan qo‘l panjasi" sindromi deb ham atashadi. Agar bemor qo‘lini oldinga cho‘zsa, uning qo‘l panjasi bilak-kaftusti bo‘g‘imida pastga bukilib osilib qoladi. Bu sindrom go‘yoki saroy malikasi qo‘lini o‘ptirish uchun cho‘zib turgandagi holatni eslatadi. Qo‘lni tirsak bo‘g‘imida bukib-yozish buzilmaydi.
Qo‘l panjasi va barmoqlarni yozuvchi muskullarda atrofiyalar ham kuzatiladi. Nervning tirsak bo‘g‘imidan yuqori qismi zararlansa, tritseps refleks pasayadi. Qo‘lning tirsak bo‘g‘imidan pastki qismida tashqi tomondagi muskullar ozadi va ushbu sohada gipesteziya kuzatiladi. Gipesteziya kaftning radial qismining orqa yuzasida va 1- va 2-barmoqlar hamda 3-barmoq yarmining orqa tomonida kuzatiladi. Og‘riq va vegetativ buzilishlar deyarli uchramaydi.
Professor Zarifboy Ibodullaev