DEPRESSIYaDAN ChIQISh UChUN UXLAMASLIK KERAKMI?

Afsuski, ha! Bu usul qachon qo‘llaniladi? Depressiyaning tinmay uyqu bilan kechadigan turlari bor. Ana shunday bemorlarni depressiyadan chiqarish uchun ushbu uslubdan foydalanish tavsiya etiladi. Biroq bu usulni insomniya, ya’ni uyqusizlik bilan kechuvchi depressiyada qo‘llab bo‘lmaydi.
       Nima uchun depressiyaga tushgan bemorlar ko‘p uxlaydi yoki ko‘p uxlashni ma’qul ko‘rishadi? Psixoanalitiklar fikricha, bunday bemorlarning ong tubiga quyidagi fikrlar yashiringan: “Mening depressiyaga tushishimga ushbu bevafo dunyo va undagi yashayotgan odamlar sababchi. Yaxshisi ko‘zlarimni yumib, ularni ham, o‘zimni ham ko‘rmay”.
       O‘zini yomon ko‘rish, odamlarni yomon ko‘rish va tashqi olamdan qochish – depressiyaga uchun o‘ta xos belgilar. Fikrimizcha, ular ushbu uchta muammoni bitta o‘q, ya’ni uyqu bilan hal qilib qo‘ya qolishadi. Uyqu ham o‘limning bir turi. Uyqu – o‘limning bu dunyodagi kichik bir shakli. Depressiyada uyquni ma’qul topish (ular ba’zida uyqusi kelmasa ham yotaveradi, chunki shunisi ma’qul) va o‘z joniga qasd qilishga urinish tagida bir xil fikr yotadi – bu dunyodan, odamlardan va hatto o‘zidan qochish. Bu fikrlar uning ong ostida depressiya boshlanishidan oldin qo‘nim topgan bo‘lishi mumkin.
       Uyqusizlik bilan davolash texnikasi quyidagicha:
Bemor uchun maxsus dastur tuziladi va u psixoterapevt tomondan nazorat qilib boriladi. U bir-ikki kun mobaynida tunda ham, kunduzi ham uxlamasligi kerak. O‘sha kunlari unga faol jismoniy harakatlar, ya’ni sportning har qanday engil turlari bilan shug‘ullanish tavsiya etiladi. Buni uyda ham yoki tunda faoliyat ko‘rsatadigan psixoterapevtik klinikalarda ham amalga oshirish mumkin. Albatta, bu uslub maxsus klinikalarning sport zallarida musiqaterapiya bilan birgalikda olib borilsa, samarasi juda yuqori bo‘ladi. Ushbu terapiya orada 3-5 kunlik tanaffuslar bilan 1 oy mobaynida olib boriladi. Shu yo‘l bilan depressiyaning o‘ta uyquchanlik bilan namoyon bo‘ladigan turlarini davolash yaxshi samara beradi.

Manba: © Z. Ibodullayev. Asab va ruhiyat., 4-nashr. Ilmiy-ommabop risola. T, 311 b.
   © Ibodullayev ensiklopediyasi
     © asab.cc