DEPRESSIYa TAShXISINI QO‘YISh

Depressiya tashxisini qo‘yish KXT-10 va DSM- IV (Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders IV, ruhiy buzilishlar bo‘yicha diagnostik va statistik qo‘llanma, IV nashri) bo‘yicha olib boriladi. KXT-10 bo‘yicha depressiyaning asosiy va qo‘shimcha simptomlari farq qilinadi. Ushbu xalqaro tasnifga binoan “depressiya” tashxisini qo‘yish uchun quyidagi asosiy simptomlardan kamida ikkitasi, qo‘shimcha simptomlardan esa kamida uchtasi bemorni 2 haftadan oshiq bezovta qilayotgan bo‘lishi kerak. 
     A. Depressiyaning asosiy simptomlari:

1. O‘ta tushkun kayfiyat.
2. Qiziqish, qoniqish va hursand bo‘lish hissi yo‘qligi.
3. Umumiy quvvat so‘nib, tez toliqib qolish.

    V. Depressiyaning qo‘shimcha simptomlari:

1. Hayotga pessimistik ruhda qarash.
2. Aybdorlik hissi, o‘zini hadeb ayblayverish.
3. O‘zidan qoniqmaslik va o‘zini doimo kamsitish. 
4. Fikrlar karaxtligi, biror qarorga kela olmaslik.
5. O‘z joniga qasd qilish xayollariga borish.
6. Ishtaha pasayishi, ba’zida kuchayishi.
7. Uyqu buzilishi – uyqusizlik yoki uyquchanlik.

DSM-IV bo‘yicha depressiya tashxisini qo‘yishga bo‘lgan talablar. Unga binoan quyidagi 9 ta simptomdan beshtasi bemorni 2 haftadan oshiq bezovta qilayotgan bo‘lishi kerak. 

1. Depressiv kayfiyat.
2. Har qanday faoliyatga bo‘lgan qiziqish va ulardan qoniqish hissining  keskin pasayishi yoki yo‘qolishi.
3. Ishtaha yo‘qolishi va tana vazni kamayishi (gohida ishtaha kuchayishi va tana vazni ortishi).
4. Insomniya (gohida gipersomniya).
5. Psixomotor qo‘zg‘alishlar yoki tormozlanish.
6. Quvvatsizliklik va tez toliqish.
7. O‘zini kamsitib hech kimga kerak emasdek his qilish.
8. Diqqatni bir joyga jamlay olmaslik, fikrlar karaxtligi.
9. O‘z joniga qasd qilish xayollari.

Manba: ©Z. Ibodullayev. Tibbiyot psixologiyasi. Darslik., 3-nashr., T.; 2019., 494b      
             © Ibodullayev ensiklopediyasi., 2022 y; 
             ©asab.cc
Do‘stlaringiz bilan bo‘lishing